Oruç, İslam’ın beş temel ibadetinden biridir ve belirli kurallar çerçevesinde yerine getirilmesi gerekmektedir. Oruçluyken yenilip içilen her şeyin orucu bozduğu bilinse de, vücutta doğal olarak oluşan bazı maddeler konusunda tereddütler yaşanabilmektedir. Bunlardan biri de balgamdır. Günlük hayatta pek çok insanın karşılaştığı bu durumun oruca etkisi sıkça merak edilir. Bu yazımızda, balgam yutmanın oruca etkisini, İslam alimlerinin görüşlerini ve dikkat edilmesi gereken noktaları ele alıyoruz.
Balgam Orucu Bozar mı?
Balgam yutmak, İslam alimlerinin genel görüşüne göre orucu bozmaz. Bunun sebebi, balgamın vücut içinde doğal olarak üretilen bir salgı olması ve yemek ya da içmek gibi dışarıdan alınan bir madde olmamasıdır. Balgam genellikle burun, boğaz ve akciğerlerden gelen bir sıvıdır ve tükürükle karışabilir. Eğer balgam ağız boşluğuna gelmeden yutulursa, bu durum oruca zarar vermez. Ancak, ağız boşluğuna kadar gelen balgamı bilerek ve isteyerek yutmak bazı mezheplerde ihtilaflıdır. Bu nedenle, mümkünse balgamın dışarı atılması tavsiye edilir.
Oruçlu Bir Kişinin Balgam Konusunda Dikkat Etmesi Gerekenler
Oruçlu bir kişi, balgam konusunda bazı hususlara dikkat etmelidir. Özellikle bilerek yutma ve irade dışı yutma durumları arasında fark bulunmaktadır.
Balgam Ağıza Gelmeden Yutulursa
Eğer balgam, boğazdan yukarı çıkmadan doğrudan yutulursa, oruca zarar vermez. Çünkü bu durum kişinin iradesi dışında gerçekleşmektedir ve vücut içindeki doğal bir sürecin parçasıdır.
Ağıza Gelen Balgamı Yutmak
Ağız boşluğuna kadar gelen balgamı tükürmek en doğru olanıdır. Ancak, kişi farkında olmadan ya da refleks olarak yutarsa, çoğu İslam alimine göre bu durum orucu bozmaz. Ancak, bilerek ve isteyerek yutulursa bazı mezheplerde orucun bozulabileceği yönünde görüşler vardır.
İslam Alimlerinin Balgam Konusundaki Görüşleri
İslam alimleri arasında balgamın oruca etkisi konusunda genel bir fikir birliği vardır. Ancak, bazı detaylar mezheplere göre değişiklik gösterebilmektedir.
Hanefi Mezhebine Göre
Hanefi mezhebine göre, balgam ağıza kadar çıkmadığı sürece yutulması orucu bozmaz. Ancak ağız boşluğuna gelmiş balgamın yutulması, dışarıdan bir şey yemek gibi değerlendirilmez ve orucu bozmadığı kabul edilir.
Şafii Mezhebine Göre
Şafii mezhebinde, balgam ağız boşluğuna kadar çıkmışsa ve kişi bunu bilerek yutmuşsa orucun bozulacağı görüşü hâkimdir. Bu nedenle, ağız içinde fark edilen balgamın dışarı atılması gerektiği vurgulanır.
Maliki ve Hanbeli Mezheplerine Göre
Bu mezheplere göre de balgam yutmak orucu bozmaz. Ancak, tükürme imkânı varken balgamı bilerek yutmanın mekruh olduğu ifade edilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Balgamın oruca etkisi hakkında en çok merak edilen sorulara açıklık getiriyoruz.
Balgam yutmak orucu bozar mı?
Genel olarak hayır. Balgam vücut içinden geldiği için orucu bozmaz. Ancak, ağıza gelen balgamı bilerek yutmak bazı mezheplerde mekruh veya orucu bozan bir fiil olarak değerlendirilebilir.
Oruçluyken balgamı tükürmek gerekir mi?
Tavsiye edilen en doğru hareket, ağıza gelen balgamın tükürülmesidir. Ancak, kişi farkında olmadan yutarsa orucu bozulmaz.
Şeffaf ve beyaz balgam orucu bozar mı?
Balgamın rengi orucun geçerliliğini etkilemez. Şeffaf, beyaz veya sarı balgam yutulsa dahi orucu bozmaz.
Yoğun mukus ve balgam yutmak orucu bozar mı?
Hayır, yoğun mukus ve balgam da vücudun kendi salgısıdır ve yutulması orucu bozmaz. Ancak, ağıza gelen balgamı tükürmek daha iyi olur.
Hastalık nedeniyle sürekli balgam oluşuyorsa ne yapılmalıdır?
Eğer kişi hasta olduğu için sürekli balgam üretiyorsa ve bunu yutmak zorunda kalıyorsa, orucuna herhangi bir zarar gelmez. Ancak, balgam tükürme imkânı varsa tükürmek daha iyidir.
