Oruç, belirli kurallar çerçevesinde tutulan ve bazı durumlarda bozulabilen bir ibadettir. Günümüzde birçok insan, tedavi amacıyla göz damlası kullanmak zorunda kalmaktadır. Bu nedenle göz damlasının orucu bozup bozmadığı merak edilen konular arasında yer almaktadır. Şafii mezhebinde bu durumun nasıl değerlendirildiğini ve fıkhi hükümleri bu yazımızda detaylı bir şekilde ele alıyoruz.
Şafii Mezhebinde Göz Damlası Orucu Bozar mı?
Şafii mezhebinde orucu bozan unsurlar, vücuda giren maddelerin mideye ulaşmasına dayanmaktadır. Göz damlası ise doğrudan mideye ulaşmayan bir tedavi yöntemi olduğundan, bu konuda farklı yorumlar bulunmaktadır. Genel olarak Şafii fıkıh âlimleri, göz damlasının orucu bozup bozmadığını değerlendirirken, damlanın gözden burun yoluyla boğaza ulaşıp ulaşmadığını dikkate almışlardır. Eğer damla ağızda hissedilirse ve yutulursa orucun bozulduğu kabul edilir. Ancak yalnızca göze damlatılması durumunda oruç bozulmaz.
Göz Damlasının Oruca Etkisi
Göz damlasının oruca etkisi, damlanın vücuda ne şekilde nüfuz ettiğine bağlı olarak farklı şekilde değerlendirilir.
Göze Damlatılan Sıvının Mideye Ulaşması
Şafii mezhebinde, göz damlasının mideye ulaşması halinde orucun bozulacağı belirtilmiştir. Göz, burun kanallarıyla bağlantılı olduğundan, bazı durumlarda damlanın boğaza indiği hissedilebilir. Eğer damlanın tadı veya etkisi ağızda hissedilir ve kişi bunu yutarsa, oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir. Ancak damlanın mideye ulaşmadığından emin olunursa, oruç geçerliliğini korur.
Sadece Göze Damlatılması
Eğer göz damlası sadece göze damlatılır ve herhangi bir şekilde ağızda hissedilmezse, oruç bozulmaz. Çünkü göz, doğrudan mideye açılan bir organ değildir ve göz yoluyla alınan maddeler yiyecek ve içecek hükmüne girmez. Bu nedenle, sadece göze damlatılan ve ağızda hissedilmeyen bir damlanın orucu bozmadığı kabul edilir.
Şafii Mezhebinde Orucu Bozan Diğer Durumlar
Şafii mezhebine göre orucu bozan fiiller, genellikle mideye ulaşan maddeler üzerinden değerlendirilir.
Burundan Alınan Tedaviler
Burun yoluyla alınan ilaçlar ve spreyler, mideye ulaşma ihtimali yüksek olduğu için orucu bozan fiiller arasında sayılmaktadır. Eğer bir ilaç burundan alınır ve mideye ulaşırsa, oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir.
Kulak Damlası ve Burun Damlası
Kulak damlası, kulak zarında delik yoksa orucu bozmaz. Ancak kulak zarında delik olup da ilaç mideye ulaşırsa, oruç bozulur. Burun damlası ise doğrudan mideye ulaşma ihtimali taşıdığı için dikkat edilmelidir. Eğer burun damlası boğazda hissedilir ve yutulursa, oruç bozulur.
Ağız Yoluyla Alınan Maddeler
Şafii mezhebine göre, yiyecek, içecek veya ilaç gibi herhangi bir maddenin bilinçli bir şekilde ağız yoluyla alınması orucu bozar. Bilerek bir şey yemek, içmek veya ilaç yutmak durumunda kaza gerekir. Ancak unutarak bir şey yenildiğinde, bu orucu bozmaz ve kişi orucuna devam edebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Şafii mezhebinde göz damlasının oruca etkisi hakkında en sık sorulan sorular ve cevapları şu şekildedir:
Göz damlası orucu bozar mı?
Eğer göz damlası boğaza ulaşıp hissedilirse ve yutulursa, Şafii mezhebine göre oruç bozulur. Ancak sadece göze damlatılır ve ağızda hissedilmezse, oruç geçerli olur.
Göz damlası kullanırken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Göz damlası kullanırken damlanın boğaza ulaşmaması için baş hafifçe yukarı kaldırılmalı ve damla göze damlatıldıktan sonra bir süre gözler kapalı tutulmalıdır. Böylece damlanın burun yoluyla boğaza ulaşma ihtimali azaltılabilir.
Burun damlası orucu bozar mı?
Eğer burun damlası boğazda hissedilir ve yutulursa, oruç bozulur. Çünkü burun, doğrudan mideye bağlantılı bir organdır ve burundan alınan ilaçlar mideye ulaşabilir.
Kulak damlası orucu bozar mı?
Kulak zarında delik yoksa, kulak damlası orucu bozmaz. Ancak eğer kulak zarı delikse ve damla mideye ulaşırsa, oruç bozulur.
Ağız yoluyla alınan ilaçlar orucu bozar mı?
Evet, bilinçli olarak ağız yoluyla alınan ilaçlar orucu bozar. Ancak kişi unutarak ilaç alırsa, orucu geçerliliğini korur.
